Languages, cultures and religions recorded in Belarusian "zamowy"

Artykuł prezentuje materiał leksykalny zapisany w białoruskich zamowach, a dotyczący nazw świąt, modlitw, określeń obrazów świętych i duchownych oraz imion świętych i narodowości. Dokumentacja, pochodząca z dwóch zbiorów zamów białoruskich, których adresy podano w spisie wykorzystanej literatury, pokazuje wyraźnie, iż w tych tekstach (mających zwykle klasyczną budowę, ważną dla tych, którzy je wypowiadali) zachowały się ślady wielojęzyczności, różnych religii oraz dialektów, a takżeinformacje na temat narodowości mieszkających na tym obszarze. W niektórych leksemach (lub ich grupach) widoczne jest mieszanie dwóch, a nawet trzech języków, czy też języka literackiego, ogólnego (polskiego) z dialektem białoruskim, co zdaniem autorki tekstu wynika z przeszłości badanego obszaru. W zamowach mogły się zachować te wszystkie informacje między innymi dlatego, iż owe słowa czy szepty, jak je nazywano, miały ściśle określoną budowę, musiały zawierać takie, a nie inne leksemy w konkretnym uporządkowaniu.This paper presents the lexical material stored in the Belarusian zamowy, referring to the names of holidays, prayers, designations of the sacred and clergy portaits, as well as the names and nationalities. Documentation, coming from two sets of Belarusian zamowy, whose addresses are given in the list of references, shows clearly that in these texts (usually with a classic construction, important for those telling them) preserved traces of multilingualism, different religions and dialects, as well as the information about the nationalities residing in the area. In some lexemes (or groups of lexemes) mixing of two or three languages can be traced, as well as mixing literary language, general (Polish) with the Belarusian dialect, which according to the author of the text is the result of the history of the study area. All this information was able to be preserved in zamowy due to, among other things, the fact that those słowa or szepty, as they were called, had strictly defined structure, and must have included certain, and no other lexemes in a particular order